بلاگ
معرفی انواع باندینگ
باندینگ دندان (Dental Bonding) یک روش دندانپزشکی است که برای ترمیم و بهبود ظاهر دندان‌ها استفاده می‌شود. در این روش، رزین کامپوزیت همرنگ دندان به سطح دندان چسبانده می‌شود تا مشکلاتی مانند ترک، شکستگی، تغییر رنگ، فاصله بین دندان‌ها یا شکل نامنظم دندان‌ها برطرف شود. باندینگ به دلیل سادگی، سرعت و هزینه کمتر، یک گزینه محبوب برای اصلاحات جزئی زیبایی دندان است.
باندینگ دندان یک راه‌حل مؤثر و مقرون به صرفه برای ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده و بهبود زیبایی لبخند است، اما برای دوام طولانی‌تر، نیاز به مراقبت منظم دارد.
باندینگ‌های دندانی موادی هستند که برای ایجاد پیوند بین مواد ترمیمی (مانند کامپوزیت) و سطح دندان استفاده می‌شوند. این مواد نقش مهمی در ترمیم‌های دندانی دارند، به ویژه در مواردی که دندان با مواد کامپوزیتی ترمیم می‌شود. نسل‌های مختلف باندینگ با هدف بهبود عملکرد و سهولت استفاده توسعه یافته‌اند.
انواع باندینگ
همانطور که گفتیم، یکی از روش‌های اصلاح لبخند باندینگ است. باندینگ دو نوع دارد:
نوع اول : باندینگ مستقیم
در باندینگ مستقیم، با استفاده از کامپوزیت همرنگ دندان ترمیم پوسیدگی، شکستگی و اصلاح فاصله بین دندان‌ها انجام می‌شود. در این روش مواد به صورت مستقیم روی دندان‌ها قرار می‌گیرند.
- باندینگ غیر مستقیم
نوع دوم باندینگ، باندینگ غیرمستقیم بوده که با نام باندینگ کامپوزیت چسبیده نیز شناخته شده است. از باندینگ نوع دوم برای روکش‌گذاری روی دندان و یا لمینت دندان استفاده می‌شود.
نسل‌های مختلف باندینگ
در ادامه، نسل‌های مختلف باندینگ و ویژگی‌های کلیدی هر کدام را توضیح می‌دهم:
۱. باندینگ نسل اول (دهه ۱۹۵۰ تا ۱۹۶۰):
- معرفی: اولین نسل باندینگ‌ها بودند که بر اساس استفاده از مواد رزینی بود.
- مکانیسم: به‌طور عمده با مینا واکنش می‌دادند و عملکرد ضعیفی روی عاج داشتند.
- مشکل: پیوند ضعیف با عاج و حساسیت بالا به رطوبت.
- قدرت باند بسیار ضعیف در حدود ۲ الی ۴ مگاپاسگال
- مثال: Cervident S.S.White
۲. باندینگ نسل دوم (دهه ۱۹۷۰):
- معرفی: با بهبودهایی نسبت به نسل اول، مخصوصاً در رابطه با عاج دندان.
- مکانیسم: این باندینگ‌ها از اسید فسفریک برای اچ کردن مینای دندان استفاده می‌کردند و باند ضعیف‌تری با عاج ایجاد می‌کردند. اما کمی تا حدودی نفوذ بهتری داشتند.
- مشکل: پیوند به عاج هنوز ضعیف بود و نفوذ رزین به توبول‌های عاج کم بود.
- افزایش قدرت باند به مقدار بسیار کم در حدود ۲ الی ۸ مگاپاسگال
۳. باندینگ نسل سوم (دهه ۱۹۸۰):
- معرفی: در این نسل، سیستم‌های دو مرحله‌ای شامل یک اچ و یک باند معرفی شدند.
- مکانیسم: اچینگ همزمان مینای دندان و عاج، به همراه استفاده از پرایمر و باندینگ در مراحل جداگانه.
- مزایا: پیوند به مینا و عاج بهبود یافت.
- افزایش قابل توجه قدرت باند در حدود ۱۰ تا ۱۸ مگاپاسکال
- مشکل: زمان‌بر بودن و حساسیت به رطوبت باعث می‌شد استفاده از آنها کمی پیچیده باشد.
در اینجا برای اولین بار باندینگ در مراحل مختلف انجام شد. ابتدا مینا توسط اسید اچ آماده سازی شد و سپس عاج و مینا بوسیله پرایمر آماده شدند. در نهایت باندینگ انجام شد.
لازم به ذکر است که باندینگ‌های نسل اول تا سوم دیگر استفاده نمی‌شوند.
۴. باندینگ نسل چهارم (دهه ۱۹۹۰):
- معرفی: این نسل با تکنولوژی‌های پیشرفته‌تر بهبود قابل توجهی در باندینگ ایجاد کرد.
- مکانیسم: سیستم‌های چند مرحله‌ای یا توتال اچینگ شامل اچینگ، پرایمر و باندینگ، که هرکدام در مراحل جداگانه انجام می‌شدند.
- سه مرحله‌ای : کاندیشنر و سپس پرایمر و در نهایت ادهزیو
- مزایا: قدرت پیوند به مینا و عاج به‌طور چشمگیری افزایش یافت و ایجاد لایه هیبریدی قوی‌تر.
- مشکل: مراحل پیچیده و زمان‌بر، همراه با حساسیت بیشتر به تکنیک استفاده.
۵. باندینگ نسل پنجم (دهه ۲۰۰۰):
- معرفی: تلاش برای ساده‌سازی فرآیند باندینگ و کاهش مراحل.
- مکانیسم: سیستم‌های تک‌مرحله‌ای یا دو مرحله‌ای (ساده شده نسل چهارم) که پرایمر و باندینگ را ترکیب می‌کردند.
- افزایش قدرت باند تا ۳۴ مگاپاسکال
- مزایا: سهولت استفاده، کاهش حساسیت به رطوبت و مراحل کمتر.
- مشکل: قدرت پیوند به عاج در برخی موارد هنوز پایین‌تر از سیستم‌های چند مرحله‌ای بود.
باندینگ های نسل چهار و پنج از سیستم توتال اچ پیروی می‌کنند. یعنی مینا و عاج به صورت جداگانه اچ می‌شوند و سپس حدود 15 ثانیه با آب و هوا شستشو داده می‌شوند تا لایه اسمیر به صورت کامل شسته شده و از بین برود.
زمان مناسب برای اچینگ مینا حداقل 20 ثانیه و برای عاج حداکثر 15 ثانیه است. هر چه زمان اچینگ بیشتر باشد، سطح خشن‌تر خواهد شد. اما این سطح خشن‌تر در افزایش استحکام باند تاثیر چندانی ندارد. علاوه بر آن افزایش زمان باندینگ موجب تغییر ساختمان کلاژن های اکسپوز شده و ایجاد تداخل در اچینگ نهایی خواهد شد.
۶. باندینگ نسل ششم (دهه ۲۰۱۰):
- معرفی: بهبود عملکرد در شرایط مختلف دندانپزشکی و معرفی سیستم‌های سلف اچ (self-etch)(بدون نیاز به اسید اچ).
- مکانیسم: این باندینگ‌ها نیازی به اچینگ جداگانه نداشتند و اسید داخل باندینگ و در یک بطری قرار داده شد.
- پرایمر و باندینگ در دو مرحله به کار می‌روند و یا مخلوط نمودن آنها یک مرحله ایی است.
- قدرت باند در حدود ۲۰ تا ۲۸ مگاپاسکال
- مزایا: کاهش حساسیت پس از ترمیم، سهولت استفاده، و پیوند بهتر به عاج.
- مشکل: باندینگ به مینا در این نسل در مقایسه با نسل‌های قبل ضعیف‌تر بود.
۷. باندینگ نسل هفتم و هشتم (دهه ۲۰۱۵ به بعد):
- معرفی: این نسل‌ها با تمرکز بر تکنولوژی‌های تک‌مرحله‌ای و سیستم‌های یونیورسال طراحی شدند.
- مکانیسم: سیستم‌های یونیورسال که می‌توانند به‌عنوان سیستم‌های سلف اچ، اچ کامل، یا اچ انتخابی (Selective-etch) استفاده شوند.
- قدرتی بین ۱۸ تا ۲۵ مگاپاسکال
- مزایا: انعطاف‌پذیری در استفاده، باندینگ بهتر به مینا و عاج، کاهش حساسیت و سهولت استفاده.
- نسل هشتم: تمرکز بر مواد باندینگ با ترکیبات نانو، که باعث بهبود استحکام و کاهش ضخامت لایه باندینگ می‌شوند.
در باندینگ‌های نسل 6 به بعد سیتسم سلف اچ وجود دارد. به این معنی که دیگر در عاج و مینا نیاز به اچینگ جداگانه نیست و اچینگ و پرایمینگ مینا و عاج به صورت همزمان انجام می‌شود.
بهترین برندهای باندینگ
بهترین برندهای باندینگ دندانی در بازار بر اساس کیفیت، سهولت استفاده، و عملکرد بالینی انتخاب می‌شوند. هر برند با توجه به تکنولوژی‌های مختلف و ویژگی‌های خاص خود برای کاربردهای خاصی مناسب است. در ادامه چند نمونه از بهترین برندهای باندینگ دندانی به همراه ویژگی‌های آنها معرفی می‌شوند:
۱. 3M Scotchbond Universal
- ویژگی‌ها:
- یونیورسال: این باندینگ برای استفاده در تکنیک‌های مختلف (Total-Etch، Self-Etch، Selective-Etch) مناسب است.
- چسبندگی عالی: چسبندگی بالایی به مینا و عاج ایجاد می‌کند.
- ضد حساسیت: حساسیت پس از استفاده در بیماران به‌ندرت مشاهده می‌شود.
- مقاوم به رطوبت: به دلیل ترکیب شیمیایی مقاوم به رطوبت، عملکرد خوبی حتی در شرایط مرطوب دارد.
- پایداری رنگ: رنگ آن با گذشت زمان تغییر نمی‌کند.
۲. Kerr OptiBond Solo Plus
- ویژگی‌ها:
- تک مرحله‌ای: این سیستم برای کاربرد سریع و آسان طراحی شده است.
- میکروفیلد: حاوی ذرات میکروفیلد برای تقویت پیوند به عاج و مینا.
- کاهش حساسیت: به‌خوبی از حساسیت‌های دندانی جلوگیری می‌کند.
- قدرت بالا: قدرت باندینگ عالی به‌خصوص در ترمیم‌های کامپوزیتی.
۳. Ivoclar Vivadent Adhese Universal
- ویژگی‌ها:
- یونیورسال: سازگاری با هر سه تکنیک باندینگ (Total-Etch، Self-Etch، Selective-Etch).
- کاربرد آسان: استفاده از آن بدون نیاز به هیچ وسیله اضافی است.
- زمان کاری کم: زمان پلیمریزاسیون کوتاه و سریع.
- چسبندگی عالی: چسبندگی به سطوح مختلف دندانی و حتی مواد ترمیمی.
۴. Dentsply Sirona Prime & Bond Universal
- ویژگی‌ها:
- یونیورسال: مناسب برای تمام تکنیک‌های باندینگ.
- قدرت پیوند بالا: پیوند قوی به مینا و عاج با مقاومت بالا.
- کمترین حساسیت: کاهش احتمال حساسیت پس از استفاده.
- مقاومت شیمیایی: مقاومت بالا در برابر تغییرات محیطی و طول عمر طولانی‌تر.
۵. GC G-Premio Bond
- ویژگی‌ها:
- سلف اچ و یونیورسال: می‌تواند به‌عنوان سلف اچ یا با اچ جداگانه استفاده شود.
- قابلیت تطبیق: مناسب برای باندینگ به انواع مختلف مواد ترمیمی مانند کامپوزیت، فلز، و سرامیک.
- چسبندگی عالی: اتصال قوی به هر دو مینا و عاج.
- مقاومت بالا به رطوبت: برای محیط‌های مرطوب مناسب است و عملکرد بالایی دارد.
۶. Tokuyama Bond Force II
- ویژگی‌ها:
- تک مرحله‌ای: سیستم باندینگ تک‌مرحله‌ای سلف اچ با عملکرد بالا.
- کاهش حساسیت: به‌خوبی از ایجاد حساسیت دندانی جلوگیری می‌کند.
- قدرت چسبندگی بالا: باندینگ قوی به مینا و عاج.
- کاربرد آسان: استفاده سریع و بدون مراحل پیچیده.
۷. Bisco All-Bond Universal
- ویژگی‌ها:
- یونیورسال: امکان استفاده با هر سه روش اچینگ.
- سازگار با کامپوزیت‌ها: مناسب برای انواع کامپوزیت‌ها و مواد ترمیمی.
- ضد حساسیت: حساسیت دندانی را به حداقل می‌رساند.
- مقاومت بالا به پوسیدگی: به جلوگیری از نفوذ پوسیدگی به زیر مواد ترمیمی کمک می‌کند.
۸. Coltene ONE COAT 7 Universal
- ویژگی‌ها:
- یونیورسال و تک‌مرحله‌ای: برای باندینگ به مینا و عاج در هر دو روش سلف اچ و توتال اچ.
- چسبندگی سریع: فرآیند چسباندن سریع و کارآمد.
- انعطاف‌پذیری: برای استفاده در انواع ترمیم‌ها و مواد مناسب است.
- پایداری و طول عمر: پیوندی با استحکام و دوام طولانی.
جمع‌بندی:
انتخاب برند باندینگ مناسب به نوع درمان و نیازهای خاص هر بیمار بستگی دارد. برندهای ذکر شده جزو معروف‌ترین و بهترین گزینه‌های موجود در بازار هستند و هر کدام ویژگی‌های خاصی دارند که آنها را برای شرایط و تکنیک‌های مختلف مناسب می‌کند.
